ابوالقاسم فردوسی طوسی

حکیم ابوالقاسم فردوسی طوسی، شاعر حماسه سرای ایرانی و شاعر شاهکار عظیم شاهنامه می باشد این شاعر گرانقدر در قرن چهارم هجری قمری ( 416-329 ه.ق) در دوران سامانیان و غزنویان در شهر طوس و پاژ می زیسته است.
برخی فردوسی را بزرگترین سراینده پارسی می دانند که دارای شهرت جهانی می باشد و فردوسی را حکیم سخن می نامند. یونسکو شاهنامه فردوسی را یکی از سه اثر برجسته جهان معرفی کرده است.

رستم

می توانیم از نام آورترین اسامی شاهنامه به رستم که اسطوره‌ای در شاهنامه است و مهمترین چهره اسطوره ای ادبیات فارسی نیز می باشد، اشاره کنیم.
رستم فرزند زال و رودابه است و معنی رستم یعنی کشیده بالا و بزرگ تن و قوی پیکر و در شاهنامه فردوسی بسیار مورد مدح قرار گرفته است.

شگفتی بگیتی ز رستم بس است        کزو داستان در دل هر کس است
جهان آفرین تا جهان آفرید              سواری چو رستم نیامد پدید

رستم در شاهنامه حتی از سوی دشمنانش نیز مورد مدح و ستایش قرار می گیرد و بزرگی و رادمردی او بر کسی پوشیده نیست بطوری که در نبرد رستم واسپندیار، پشوتن برادر اسپندیار برای گفتگو و رایزنی پیش رستم می رود و درباره نبرد با اسپندیار با او سخن می گوید و پس از بازگشت از نزد رستم به اسپندیار اینچنین می گوید:

شنیدم همه هر چه رستم بگفت       بزرگیش با مردمی بود جفت

نساید دو پای  ورا بند تو            نیاید سبک سوی پیوند تو

سوار جهان پور دستان سام        به بازی سراندر نیارد به دام

چنو پهلوانی به گردنکشان         ندادست دانا به گیتی نشان

در این مقاله می خواهیم اسامی دختر شاهنامه و زنان مهم که در شاهنامه آمده است را ذکر کنیم امیدواریم که این مطلب برای شما جذابیت لازم را داشته باشد.

اسامی زنان شاهنامه

آرزو

آرزو در شاهنامه زن سلم است، فریدون پادشاه پیشدادی ایران که سه پسر داشت برای پسرانش سه دختر پادشاه یمن (سرو) را برای پسرانش به همسری انتخاب می کند و آرزو بزرگترین دختر پادشاه یمن است که همسر سلم آرزو نیز اولین پسر فریدون می شود.

آزاده

یکی از زنان شاهنامه است و به معنای آزاداندیش و کسی که زیر سلطه دیگری نمی رود می باشد.

آزرمی دخت

آزرمی دخت، ارزمی دخت، ارزمین دخت یا آذرمی دخت ملکه ساسانی بوده است که به گزارش طبری در سال 630 پ.م چند ماه بر تخت پادشاهی می نشیند او خواهر ملکه بوران دختر خسروپرویز می باشد و نام آزرمی دخت به معنی دختر شخص محترم می باشد و البته اشاره به پدرش خسرو دوم دارد.

ارنواز

ارنواز یکی از دو دختر جمشید است که در ابتدا به همسری ضحاک درآمد و پس از پیروزی فریدون بر ضحاک، همسر فریدون شد.

اِسپَنوی

اسپنوی، در شاهنامه همسر تژاو تورانی است که وی را دختر افراسیاب نیز می دانند. کیخسرو برای آورنده او پاداش گرانبها تعیین می کند و بیژن نیز پس از نبرد کاسه رود و بعد از گریختن تژاو، اسپنوی را محترم داشته و او را پیش پادشاه می فرستد.

بانوی گازرگازُر

بانوی گازر در شاهنامه همسر مردی رخت شور به نام گازر که دایه و سرپرست داراب است، می باشد،

بانوی گُردوی

در شاهنامه همسر گردوی می باشد که نامه گردوی را با مُهر خسروپرویز به نزد بانو گردیه می برد تا او را به کشتن همسرش گستهم ترغیب نماید و سپس به عقد خسروپرویز در آید.

بانوی مهبود

بانوی مَهبود که در شاهنامه همسر مهبود وزیر انوشیروان می باشد، و این بانو در شاهنامه کدبانو معرفی گردیه است و غذای شاه را در سه کاسه زرین آماده می کند، و دو پسرش غذا را پیش پادشاه می برند.

پوراندخت

یا پوران، بیست و هشتمین فرمانروای ساسانی و دختر خسروپرویز است او با عنوان بانبشنان بانبشن (شهبانوی شهبانوان) بر تخت پادشاهی می نشیند که شکل زنانه شاهنشاه ( شاه شاهان) می باشد. سکه هایی از بوران برجای مانده است که مربوط به سال اول، دوم و سوم پادشاهی وی تاریخ تاریخ گذاری شده است.

تهمینه

دختر شاه سمنگان (از سرزمین‌های توران)، همسر رستم و مادر سهراب است. نام تهمینه از دو بخش تهم و اینه ساخته شده است که بخش اول به مفهوم قوی و نیرومند و بخش دوم پسوند نسبت است و با هم به معنی زن قوی و نیرومند می باشد.
فردوسی در مورد این بانو اینگونه می گوید که روزی رستم برای نخجیر به مرز سمنگان می رسد و گوری را شکار می کند و می خورد و آنگاه رخش را در بیشه زار رها می کند و بخواب و استراحت می پردازد، سواران ترک رخش را بی صاحب می یابند و آن را با خود به سمنگان می برند، رستم وقتی از خواب بیدار می شود و اطراف را می بیند و رخش را پیدا نمی کند دلگیر می شود و ناچاراً زین را کول می کند و در پی اسب به شهر سمنگان می رود. و …

خبر زو به شاه و بزرگان رسید                     چو نزدیک شهر سمنگان رسید

جریره

جریره در اسطوره های ایرانی دختر پیران است وی با سیاوش ازدواج می کند و ثمره این ازدواج فرود است.

رودابه

رودابه نام دختر مهراب کابلی و سیندخت می باشد و همسر زال و مادر رستم می باشد و زال در گذر از مرز کابل به رودابه علاقه مند می شود و او را به همسری انتخاب می کند، زال و رودابه از عاشق و معشوق های نادر دنیای باستان می باشند.

سودابه

سودابه یا سوداوه دختر شاه هاماوران است که کیکاووس بعد از جنگ با مازندران و گسترش مرزهای کشور خویش متوجه تسخیر کردن کشور هاماوران می شود و پس از پیروزی بر شاه هاماوران، از دختر او سودابه خواستگاری می کند.

سهی

سهی زن ایرج پسر فریدون می شود. فریدون شاه پیشدادی ایران که سه پسر دارد، سه دختر شاه یمن را برای پسرانش به همسری انتخاب می کند و از میان این سه دخترش سهی که کوچکترین بود زن ایرج سومین پسر فریدون شد.

سیندخت

سیندخت یکی از شخصیت ها داستانی در شاهنامه فردوسی می باشد و او زن مهراب کابلی والی کابل و مادر رودابه و نیای مادر رستم می باشد.

شهرناز

شهرناز یا شهرنواز یا شه نواز یکی از دو دختر جمشید می باشد که در ابتدا به همسری ضحاک درمی آید و پس از پیروزی فریدون بر ضحاک، همسر فریدون می شود.

فرانک

فرانک در کوشنامه دختر پادشاه کشور شیلا در کره جنوبی امروزی می باشد که با آبتین ازدواج می کند و در شاهنامه فرانک، مادر فریدون و همسر آبتین می باشد.

فرنگیس

فرنگیس دختر افراسیاب، همسر سیاوش و مادر کیخسرو می باشد و زمانی که سیاوش از جبهه جنگ به توران پناهنده می شود نخست با جریره دختر پیران وصلت می کند و سپس پیران از افراسیاب، فرنگیس را برای سیاوش خواستگاری می کند.

کتایون

کتایون در شاهنامه فردوسی و مجمل التواریخ و القصص، همسر گشتاسب از پادشاهان نامدار کیانی و مادر اسفندیار می باشد. نام دیگر کتایون ناهید است، کتایون دختر قیصر روم است.

گردآفرید

یکی پهلوان زن ایرانی و دختر گژدهم می باشد، در داستان رستم و سهراب گردآفرید با سهراب جنگ می کند و به دست او گرفتار می شود ولی می تواند خود را با تدبیر از دست سهراب نجات دهد.

گلشهر

در شاهنامه همسر زن پیران سپهدار توران می باشد.

ماه‌آفرید

ماه آفرید یکی از کنیزان حرمسرا بوده است که از ایرج باردار می شود.

منیژه

منیژه دختر افراسیاب بوده و از شخصیت های اساطیری در شاهنامه می باشد، نام منیژه در داستان بیژن و منیژه نیز آمده است.

همای

در شاهنامه دختر گشتاسپ خواهر پشوتن و اسفندیار و شیدسپ و فرشیدورد و به‌آفرین بوده است.