خواب چیست؟
خواب فقط برای جانداران مفهوم دارد و در اصل عبارت است از عدم توانایی ارادی درکنترل محیط فیزیکی و کاهش یا فقدان سطح هوشیاری، تعلیق نسبی ادراکات حسی و غیرفعال شدن تقریباً تمام عضلات ارادی در زمان استراحت به طوری که فعالیت بدن و ذهن تغییر کرده و توهم های بینایی جایگزین تصاویر واضح واقعی بشوند.
خواب فرایندی طبیعی است که به صورت منظم در هر بیست و چهار ساعت اتفاق می افتد و در آن حالت انسان، ناهشیار و نسبت به اتفاقات اطراف خود نا آگاه است.
خواب رفتارى است که سابقه آن را مى توان در نردبان تکامل به خیلى دورها رساند. در تمام حیوانات خواب شامل قطع فعالیت فیزیکى و نقصان هوشیارى حسى طى دوره هاى منظم در طول دوره هاى ۲۴ ساعته است. حیوانات دیگر _ حتى مگس میوه- را هم مى توان با محرک هایى چون کافئین بیدار نگه داشت و آنها نیز همچون انسان ها وقتى که نوزاد هستند بیشتر مى خوابند. لذا خواب یکى از پایه هاى بقاى حیوانات به شمار مى رود و میلیون ها سال تکامل و تحول نقش آن را حتى مهم تر و برجسته تر از سابق ساخته است .
خواب در یک دوره ۹۰ دقیقه اى از چهار مرحله خواب غیر رم ( nrem ) و یک دوره خواب رم ( rem ) عبور مى کند که در مجموع حلقه اى را تشکیل مى دهند که در طول شب بار ها تکرار مى شود.
دانشمندان با استفاده از الکتروانسفالوگرافی (eeg) یا دستگاه سنجش الکتریکی فعالیت های زیستی، فعالیت الکتریکی مغز را در طول ۵ مرحله از خواب اندازه گیری کرده و متوجه شدند وقتی انسان به خواب می رود هم زمان با کاهش فعالیت مغزش از مراحل یک تا ۴ عبور می کند. مرحله ۴ عمیق ترین مرحله خواب است و سپس ۵ تا ۱۵ دقیقه پیش از شروع مرحله ۵ مراحل یک تا ۴ برعکس طی می شود. مرحله ۵ که به اختصار remنامیده می شود مرحله ای است که در آن حرکات سریع چشم دیده می شود. پدیده خواب دیدن هم در این مرحله اتفاق می افتد.
چرا خواب می‌بینیم؟
فلسفه ی خواب
خواب نشان دهنده صورت واقعی انسان
اگر می خواهیم ببینیم که در مرتبۀ عقلی قرار داریم یا در مرتبۀ خیال، به خوابهاي خود رجوع کنیم. خواب بهترین معرف انسان است. نفس در خواب به توسط قوة خیال هر چه در درون دارد اعم از صور و اشکال و بافتهاي مختلف همه را بیرون می آورد و مشاهده می کند. همۀ اینها مربوط به خود توست. حتی اگر صور و اشکال دیگران را بد و نامربوط می بینی باز مربوط به خود تو می باشد. یعنی اگر کسی بیدار شد و گفت فلانی را به شکل گرگ دیدم باید بداند که خودش را با رنگ فلانی در چهره گرگ دیده است.
گاهی نیز ممکن است بعد از چند سال یک خواب خوب ببیند و آنقدر این خواب را براي دیگران تعریف کند که اثر آن را نیز از بین ببرد و تبدیل به تاریکی کند<یبدل الحسنات بالسیئات »
تعریف کردن و کتمان نکردن آنچه را که دیده ایم، زمینۀ بدست آمده از خوبی را از بین برده و انسان را به خطر می اندازد. تا دوباره چقدر جان به لب بیاورد و یک خواب خوش دیگر ببیند.
خواب نیز ممکن است خیالی و یا عقلی باشد. روزي محضر حضرت آقا(علامه حسن زاده آملی) تشرف پیدا کردیم. فرمودند: دیشب بیش از یک ساعت در خدمت علامۀ شعرانی بودم. اما آنچه می خواستم نبود. (خوابم آنچنان عقلی نبود.) حال اگر ما این خواب را ببینیم چه می گویم؟ اولاً اینکه سالیانی بر ما می گذرد و چنین خوابی نمی بینیم. ثانیاً اگر هم ببینیم سریع خوابمان را برای هم تعریف می کنیم و می گوئیم حتماً خواب ما عقلی بوده است. ما هم در جواب حضرتش گفتیم اگر این خیال شماست خیال شما از هزاران عقل بالاتر است.
راه رفتن در خواب
معضلی که برخی را به شدت رنج میدهد
راه رفتن در خواب یکی ار نشانه های سنگینی بیش از حد می باشد.
حتما برای شما هم موقعیت‌هایی پیش آمده که دوست داشته‌باشید بدانید در مغز طرف مقابل‌تان چه می‌گذرد تا بتوانید در مورد واکنش بعدی خود حساب شده‌تر اقدام کنید.
حتما به نظر شما هم مغز انسان پیچیده‌ترین عضو بدن اوست، کارکرد این عضو با آن‌همه رشته باریک و عصب‌هایی که هر‌کدام مسئول کارهای بزرگ و سخت در بدن ما هستند، حکایتی است که این عضو پیچیده را پیچیده‌تر می‌کند..
حتما این سوال برای شما هم پیش آمده که وقتی می‌خوابیم در ذهن ما چه می‌گذرد؟ یا از آن مهم‌تر وقتی رویا می‌بینیم چطور؟ چه‌چیزی باعث می‌شود در رویای خود، موضوعاتی دور یا عجیب و غریب را ببینیم؟ خواب‌هایمان چه پیامی را با خود منتقل می‌کند؟ یا وقتی صبح بیدار می‌شویم و می‌دانیم که خواب دیده‌ایم اما یادمان نمی‌آید چه خوابی دیده‌ایم، چه حال کلافه‌کننده‌ای داریم.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید روان‌شناسان در جدیدترین تحقیقات علمی‌شان به روشی دست یافتند که امیدوارند با توسعه آن به راهی برای نشان‌دادن آنچه در مغز انسان می‌گذرد، دست یابند.
روشی که شاید روزگاری به نشان‌داده‌شدن رویاها و توهم‌های ما در قالب تصویر و فیلم بینجامد. دستاوردی که در تاریخ علم روان‌شناسی به آرزوی زیگموند فروید و گوستاو یونگ، پیش‌قراولان علم روان‌کاوی، نسبت داده می‌شود.
یونگ و فروید سال‌ها این سوال را مطرح می‌کردند که انسان در شرایط خواب به چه می‌اندیشد و هنگامی که رویا می‌بیند، دقیقا چه می‌بیند؟
این دو روان‌شناس مشهورترین و برجسته‌ترین اندیشمندان علوم رفتاری بودند که به تعبیر رویا اصرار فراوانی داشته و معتقد بودند با دستیابی به این توانمندی، می‌توان گره از تحلیل، واکاوی و رفع بسیاری مشکلات رفتاری باز کرد.
رویا آنچنان دغدغه آنها بود که رد‌پای پر‌رنگی از این موضوع را می‌توان در نظرات‌شان دید. یونگ معتقد بود رویای افراد برخاسته از ناخودآگاه جمعی است در حالی‌که همکارش زیگموند فروید معتقد بود رویا افکار سرکوب شده آدمی در بیداری است.
اما امروز آنها در قید حیات نیستند تا ببینند چگونه فناوری‌های جدید در آستانه دست یافتن به کشفی است که رویای دست‌نیافتنی آنها را دست‌یافتنی می‌کند و رویاهای آدمی را از حدس و گمان به صورت تصاویر عینی و واقعی نشان میدهد.
روان‌شناسان و عصب‌شناسان آمریکایی اعلام کرده‌اند با استفاده از اسکن، تصاویری از مغز کسانی که در آزمایش آنها شرکت کردند، ضبط شده که در آن، تصویر تقریبی از آنچه آنها تماشا کردند قابل بازسازی است.
داوطلبان شرکت در این آزمایش، بریده‌هایی از یک فیلم را تماشا می‌کردند، اسکنری، مغز آنها را بررسی می‌کرد و رایانه‌ای، بر‌پایه کنش‌های مغزی داوطلبان و تجزیه و تحلیل آن، آنچه از ذهن آنها می‌گذشت را بازسازی می‌کرد.
