اختلال رفتار ایذایی

این نوع اختلال رفتاری برای اولین بار در دوران کودکی یا نوجوانی مشخص می شود، شامل حالاتی است که در آن ها مشکلاتی در زمینه خود کنترلی هیجان ها و رفتار ها وجود دارد و سبب نقض حقوق دیگران می شود. اگر می خواهید دقیق تر بدانید رفتار ایذایی چیست؟ در این مقاله ما را همراهی کنید.

اختلال رفتار ایذایی به صورت موارد زیر ظاهر می شود:
اختلال رفتار ایذایی،
کنترل تکانه
سلوک

رفتار ایذایی چیست؟

اختلال رفتاری شامل نوعی از رفتارهایی است که غیرعادی به نظر می رسند.اختلال رفتاری باعث بروز رفتارهایی افراطی، منفی و غیرقابل قبول از نظر دیگران می شود. عوامل ژنتیکی، مشکلات و تاثیرات نامطلوب اجتماع و فرهنگ، محیط نامناسب تربیتی و خانوادگی و… در ایجاد مشکلات رفتاری نقش مهمی را ایفا می کند.افراد مبتلا به این نوع اختلال معمولا در روابط اجتماعی، مسائل آموزشی و تحصیل دچار مشکل می شوند.

اختلال ایذایی چیست

انواع رفتار ایذایی

در این اختلال حداقل سه مورد از بیست نشانه زیر که در چهار طبقه بیان می شوند، در طول یک سال مشاهده می شود:

1. پرخاشگری نسبت به افراد یا حیوانات
2. رفتار تلافی جویانه (کینه توزی)
3. خلق خشمگین (تحریک پذیر): سریع خشگین و یا دلخور می شوند.
4. رفتار جر و بحث (مقابله ای): با مراجع قدرت جر و بحث می کنند، غالباً بصورت عمدی ذیگران را ناراحت می کند.
5. قلدری، تهدید کردن و ترساندن دیگران
6. آغاز کردن زد و خورد جسمانی
7. به کار بردن سلاحی که می تواند باعث صدمه جسمانی به دیگران شود ( چوب، پاره آجر، چاقو، تفنگ)
8. قساوت جسمی نسبت به دیگران
9. قساوت جسمی نسبت به حیوانات
10. دزدی هنگام مواجهه با قربانی ( کلاهبرداری، زورگیری، سرقت مسلحانه)
11. وادار کردن دیگران به فعالیت جنسی
12. تخریب اموال
13. آتش افروزی به قصد تخریب اموال به صورت عمد و به قصد ایجاد آسیب
14. تخریب اموال دیگران
15. تقلب یا دزدی
16. وارد شدن به زور به خانه، ساختمان یا ماشین دیگران
17. فریب دادن دیگران به وسیله دروغ
18. دزدیدن اقلام با ارزش قابل توجه بدون مواجه شدن با قربانی / بلند کردن جنس از مغازه بدون شکستن درب و ورود با زور، جعل سند
19. نقض جدی مقررات (قبل سیزده سالگی)
20. بیرون ماندن شب ها از خانه علی رغم مخالفت والدین

خلق خشمگین از نشانه های ایذایی

اختلال کنترل تکانه

(به انگلیسی: Impulse control disorder) ناتوانی برای مقاومت در مقابل یک تکانه یا انگیزه که برای دیگران یا خود خطرناک بوده و با احساس لذت پس از تحقق آن همراه است.

• 1- وسواس (جنون) دزدی
  ویژگی اصلی این اختلال که غالبا در نوجوانی آغاز می شود، ناتوانی مکرر برای مقاومت در برابر تکانه های دزدیدن اشیا بدون توجه به ارزش مادی و بدون نیاز به استفاده شخصی است.
  فرد پیش از دزدی، احساس تنش فزاینده ای را تجربه می کند و در حین دزدی احساس لذت، رضایت یا تسکین می کند. این دزدی برای ابراز خشم، کینه جویی یا در پاسخ به یک هذیان یا توهم انجام نمی شود.
  اشیا دزدیده می شوند علی رغم این واقعیت که معمولا ارزش مادی اندکی دارند و فرد می تواند پول آن ها را پرداخت کند، غالبا آن ها را دور می اندازد و یا به آن ها بی توجهی می کند. گاهی فرد ممکن است اشیاء دزدی را ذخیره کند یا مخفیانه آن را باز گرداند.
  اگر چه این افراد دچار این اختلال، در صورتی که احتمال دستگیری فوری وجود داشته باشد از دزدی اجتناب می کنند اما اغلب دزدی ها را از پیش برنامه ریزی نکرده یا به طور کامل احتمال دستگیر شدن را مد نظر قرار نمی دهند.
  دزدی بدون کمک گرفتن از دیگران یا به کمک دیگران انجام می شود. این افراد معمولا در برابر تکانه دزدیدن مقاومت می کنند و به اشتباه بودن کارشان آگاه هستند، از دستگیر شدن می ترسند و درباره دزدی هایشان احساس افسردگی یا گناه می کنند.

• 2- جنون آتش‌افروزی
  علایم آتش افروزی عمدی بدون منفعت تسکین و لذت هنگام و بعد از آتش افروختن ویژگی اصلی این اختلال که سن خاصی برای شروع آن تعریف نشده است.
  این افراد هنگام آتش افروختن، تماشای تاثیرات آن یا مشارکت در عواقب آن، لذت، ارضا یا تسکین را تجربه می کنند. این آتش افروزی برای بیان منافع مادی، بیان عقاید اجتماعی سیاسی، پنهان کردن فعالیت مجرمانه، بیان خشم یا کینه توزی، برای بهبود شرایط زندگی فرد، یا در پاسخ به یک هذیان یا توهم انجام نشده و حاصل اختلال در قضاوت (اختلال هوشی رشد) نمی باشد.
• 3-اختلال انفجاری متناوب :
  عبارت است از دوره‌های پرخاشگری که منجر به آسیب زدن به دیگران می‌شود. شیوع دو درصد و در دهه‌های دوم و سوم دیده می‌شود.
• 4- قماربازی بیمارگونه
• 5- وسواس کندن مو
  

اختلال سلوک

اختلال رفتاری سلوک دسته ای دیگر از اختلالات ایذایی است. اختلال سلوک با رفتارهایی مانند صدمه رساندن به دیگران، پرخاشگری هایی که منجر به صدمه جسمی می شود، رعایت نکردن قوانین و مقررات، بی توجهی به هنجارهای متناسب، فریب دادن دیگران، دزدی و تخریب اموال دیگران همراه است.
افرادی که دچار اختلال سلوک هستند اهل دعوا و درگیری هستند، معمولا دروغ می گویند و دیگران را فریب می دهند، زورگو بوده و دیگران را می ترسانند، امکان دارد از مدرسه فرار کنند و یا وارد گرو های بزهکار شوند.
رفتارهای نادرست و شیوه های تربیتی نامناسب والدین، فضای نامطلوب خانواده، استفاده از روش های تنبیهی خشونت آمیز، به کارگیری روش های خشن تربیتی، پایین بودن سطح اقتصادی و اجتماعی، عدم نظارت درست برکودک، وجود تعارضات شدید زناشویی در خانواده، نداشتن توافق زن و مرد در مورد تربیت فرزندشان، وجود ناپدری و یا نامادری در خانواده در شکل گیری اختلال سلوک نقش بسیار مهمی دارند.
جهت درمان اختلال سلوک از مداخلات رفتاری، ارائه پاداش در قبال انجام رفتارهای مطلوب، خانواده درمانی، آموزش خانواده، آموزش مهارت های اجتماعی و مداخلات دارویی استفاده می شود.