بیماری آسم ، بیماری مزمن مجاری تنفسی است که به دنبال التهاب دیواره مجاری تنفسی ایجاد می شود .
سابقه ی خانوادگی آلرژی یا آسم در بروز بیماری نقش دارد . برخی افراد به دنبال تماس های شغلی با مواد شیمیایی یا تحریک کننده تنفسی دچار آسم شغلی می شوند
علایم بیماری آسم :
- صدای خس خس سینه کودک در هنگام تنفس، به خصوص زمان بازدم
- احساس تنگی نفس
- تنفس های سریع و کم عمق
- خستگی زود هنگام به دنبال فعالیت ورزشی
- ناله و مشکل تنفسی در هنگام شیر خوردن در شیر خواران
- محدود شدن فعالیت های جسمانی و ورزشی به علت تنگی تنفس
علائم معمولاً در شب و در صبح زود یا در هنگام ورزش یا در هوای سرد بدتر می‌شود.
برخی از افراد مبتلا به آسم به ندرت علائم را تجربه می‌کنند و معمولاً در واکنش به عوامل محرک این علائم را از خود نشان می‌دهند،
تنگی نفس
اگر فردی بیش از دو علامت زیر را داشته باشد باید توسط پزشک ایمونولوژیست بالینی بررسی شود:
- بیش از 4 بار عفونت گوش میانی در طی یک سال
- بیش از 2 بار عفونت سینوس (سینوزیت) در طی یک سال
- مصرف بدون نتیجه ،بیش از 2ماه آنتی بوتیک خوراکی برای کنترل یک عفونت
- بیش از 2 بار عفونت ریه (پنومونی) در طی یک سال
- اختلال رشد شدید در یک شیرخوار
- بروز آبسه های عمقی در احشا (کبد ،طهال ،ریه ،مغز)
- برفک دهانی یا پوستی مقاوم
- نیاز به بستری مکرر برای درمان عفونت ها
- بیش از دوبار عفونت مهم داخلی
- سابقه ی خانوادگی ابتلا به بیماری نقص ایمنی اولیه
بیماری‌های مرتبط با بیماری آسم :
برخی از بیماری‌های دیگر در افراد مبتلا به آسم بیشتر رخ می‌دهد از جمله :
- بیماری ریفلاکس معده و مری (GERD)
- التهاب سینوس و بینی
- آپنه خواب انسدادی.
- اختلالات روانی نیز در این افراد شایع‌تر است چنانکه اختلال اضطراب در بین ۱۶-۵۲٪ افراد و اختلال خلقی در ۱۴ – ۴۱٪ آن‌ها رخ می‌دهد. با این حال مشخص نیست که آیا آسم باعث مشکلات روانی می‌شود یا مشکلات روانی منجر به آسم می‌گردد.
علل بیماری آسم :
آسم در اثر ترکیبی از تعاملات پیچیده محیطی و ژنتیکی ایجاد می‌شود که درک ناقصی از آن‌ها در اختیار داریم.
این عوامل هم شدت این بیماری و هم نحوه پاسخ آن به درمان را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
اعتقاد بر این است که افزایش اخیر میزان آسم به علت تغییر اپی ژنتیک (عوامل ارثی و نه عوامل مربوط به توالی DNA) و تغییر محیط زیست می‌باشد.
دوز دارو مهم است :
یکی از مهم ترین نکات در مورد بیماران آسمی این است. که این بیماران حتی در زمانی که علائم بیماری با مصرف دارو فروکش می کند یا قطع می شود،
به هیچ عنوان نباید بدون نظر پزشک اقدام به کم کردن میزان دارو یا قطع اسپری تجویز شده کنند و اجازه دهند که پزشک با سؤالات منطقی در ویزیت های دوره ای و در صورت نیاز تکرار اسپیرومتری تصمیم بگیرد که در زمان مقتضی دوز دارو را کاهش دهد.
آسم خارج از کنترل :
مهم ترین عامل در کنترل نشدن آسم بیماران، عدم تعهد بیمار به مصرف پیوسته و منظم داروهای استنشاقی است و مهم ترین نکته که در قریب به 30 تا 50 درصد از بیماران دیده می شود، ابتلای همزمان به رینیت و سینوزیت آلرژیک است.
درصد قابل توجهی نیز با یا بدون علامت دچار رفلاکس اسید از معده هستند.
در این موارد غالبا پزشک با بررسی های مختلف می تواند به تشخیص این بیماری ها برسد و با تجویز داروهای مناسب و درمان این بیماری ها شانس کنترل آسم هم بالاتر برود.
اسپری آسم
داروهایی که برای درمان آسم به کار می روند، به دو دسته تقسیم می شوند:
- اسپری
- داروهای زود اثر
درمان قطعی آسم استفاده از داروهاییست که احتمال درمان را بیشتر میکند.
انواع داروهای کنترل طولانی مدت آسم عبارتند از:
- کوتیکواستروئیدهای استنشاقی:
- فلوتیکازون (Flovent HFA)،
- بودزونید (Pulmicort Flexhaler)،
- فلونیزولید (Aerobid)،
- سیکلزونید (Alvesco)،
- بکلومتازون (Qvar)
- مومتازون (Asmanex)
2. مهارکننده های لکوترین ها:
- مونتلوکاست (Singulair)،
- زافیرلوکاست (Accolate)
- زیلتون (Zyflo)
لیست کامل داروهای بیماری آسم
آگونیست های گیرنده های بتای طولانی اثر : شامل سالمترول (Serevent) و فورموترول (Foradil و Perforomist)
داروهای استنشاقی ترکیبی : داروها مانند فلوتیکازون-سالمترول (Advair Diskus)، بودزونید-فورموترول (Symbicort) و مومتازون-فورمترول (Dulera)
تئوفیلین : داروی تئوفیلین (Theo-24، Elixophyllin و غیره) یک قرص با مصرف روزانه است که از طریق شل کردن عضلات اطراف مجاری تنفسی به باز نگه داشتن مسیرهای تنفسی کمک می کند (گشاد کننده برونش است).
انواع داروهای استنشاقی سریع اثر آسم عبارتند از:
- آگونیست های گیرنده های بتای کوتاه اثر
- ایپراتروپیوم (Atrovent)
چه دارویی می تواند آسم را درمان کنید؟
- کورتیکواستروئیدهای خوراکی یا داخل وریدی
- مقدار تنفس خود را در طول هفته ثبت نمایید
داروهای آلرژی برای کنترل بیماری آسم
تزریق آلرژی(ایمونوتراپی)
اومالیزوماب(Xolair)
داروهای آلرژی : این دسته از داروها شامل اسپری های بینی آنتی هیستامین و ضداحتقان مانند کورتیکواستروئیدها و اسپری بینی کرومولین هستند.
انواع اسپری های تسکین دهنده برای بیماری آسم
- اسپری سالبوتامول (Salbutamol)
- اسپری سالمترول (Salmeterol)
- اسپری یا کپسول استنشاقی فورمترول (Formoterol)
- اسپری یا کپسول استنشاقی کرومولین سدیم (Cromolyn Sodium)
- اسپری بکلومتازون (Beclometasone)
- اسپری فلوتیکازون (Fluticasone)
- اسپری بودزوناید (Budesonide)
داروی آسم و اسپری های مخصوص بیماری آسم
- اسپری مومتازون (Mometasone)
- داروی مونتلوکاست ضد آسم
فرضیه بهداشتی بیماری آسم :
این مسئله مطرح شده است که دلیل کاهش قرار گرفتن در معرض باکتری‌ها و ویروس‌ها تا حدودی به دلیل افزایش سطح نظافت و اندازه خانواده در جوامع مدرن است.
شواهد پشتیبان فرضیه بهداشتی عبارتند از میزان پایین‌تر آسم در مزارع و در خانواده‌هایی که حیوانات خانگی دارند.
