دوایر سنگی” استون‌هنج ” یكی از عجایب جهان باستان و از مشهورترین محوطه‌های باستانی امروز جهان است كه از سال 1986 در فهرست میراث جهانی یونسكو ثبت شده است . قدمت این محوطه باستانی كه در دشت” سالزبری “در” ویلت‌شایر” انگلستان واقع شده است، به عصر نوسنگی و عصر مفرغ برمی‌گردد. “استون‌هنج” از دو دایره‌سنگی متحد‌المركز تشكیل شده است كه ارتفاع سنگ‌های دایره درونی آن به 6 متر و وزن‌شان به حدود 50 تن می‌رسد . به عقیده كارشناسان،” استون‌هنج” در چند مرحله و در یك دوره زمانی هزارساله، از 3 هزار تا 2 هزار سال پیش از میلاد مسیح، ساخته شده است.

ساخت “استون‌هنج” در زمان خود یك شاهكار مهندسی و مستلزم انگیزه، وقت و نیروی انسانی بالایی بوده است. با این حال تا امروز دلیل ساخت “استون‌هنج” روشن نشده است، هر چند تئوری‌های زیادی در مورد كاربرد و دلیل ساخت این دوایر سنگی وجود دارد كه هنوز هیچ یك از آن‌ها به یقین ثابت نشده‌اند. دایره بیرونی “استون‌هنج “كه قطر آن به 115 متر می‌رسید، از سنگ‌های نسبتاً كوچكتری ساخته شده است و دو شكاف كه به عنوان ورودی عمل می‌كرده‌اند، در شمال شرقی و جنوب آن قرار دارد.

در قرن هفدهم،” جان اوبری”، باستان‌شناس انگلیسی در لبة درونی این دایره، 56 گودال كشف كرد كه به نام خود او مشهور شدند. بر اساس یك نظریه، این گودال‌ها احتمالاً روزی الوارهایی را به صورت ایستاده در خود جای داده بودند، اما تاكنون هیچ مدركی كه این فرضیه را تأیید كند به دست نیامده است. دایره درونی” استون‌هنج” در حدود هزار سال بعد ساخته شده است. در این زمان حدود 74 تخته سنگ عظیم كه وزن بعضی از آن‌ها به 50 تن می‌رسید، از كوه‌های” مارلبرو داون” در فاصله‌ 30 كیلومتری شمال “استون‌هنج” به این محل آورده شدند. از این تعداد 30 تخته سنگ دایرة درونی به قطر سی‌متر را تشكیل می‌دهند، 29 تخته سنگ به صورت افقی روی این تخته‌سنگ‌های ایستاده قرار گرفتند و 15 تخته‌سنگ آخر هم كه از بقیه سنگ‌ها عظیم‌تر هستند، به شكل یك نعل اسب درون این دایرة دوم قرار گرفتند .

مطالعات كارشناسی كه به تازگی صورت گرفته نشان می‌دهد برای انتقال این سنگ‌های 50 تنی از “مارلبرو داون” به محل فعلی‌شان، باید لااقل 600 مرد قوی‌هیكل در عملیات انتقال این سنگ‌ها شركت می‌كردند . در طول سال‌های گذشته، ساخت این بنای سنگی عظیم به اقوام مختلفی نسبت داده شده است، اما قوم سازنده “استون‌هنج” تا امروز هنوز مشخص نشده است.

بر اساس پرطرفدارترین نظریه، ساخت” استون‌هنج” توسط اقوام نوسنگی در حدود 5 هزار سال پیش آغاز شد و بعدها توسط قوم دیگری كه به تازگی شكوفا شده بود، ادامه یافت. برخی كارشناسان احتمال می‌دهند این قوم دوم كه به قوم” بیكر ” مشهور شده‌اند، از قسمت قاره‌ای اروپا به انگلستان آمده باشند، اما تاكنون هیچ مدركی كه این نظریه را تأیید كند به دست نیامده است.”

استون‌هنج” و ستاره‌شناسی در جهان باستان

نخستین مطالعات علمی در” استون‌هنج” در سال 1740 میلادی توسط” ویلیام استاكرلی” صورت گرفت. “استاكرلی” نخستین نقشه دقیق از استون‌هنج را تهیه كرد و با مطالعه این نقشه متوجه ارتباط احتمالی این بنا حركت خورشید و ستارگان شد .

“استون‌هنج” در جهت شمال‌شرقی ـ جنوب‌غربی ساخته شده است و احتمالاً سازندگان آن هنگام ساخت آن قصد پیش‌بینی نقاط اعتدال بهاری و پاییزی (زمانی كه طول روز شب با یكدیگر یكسان می‌شود) و نقاط انقلاب تابستانی و زمستانی (بلندترین روز و بلندترین شب سال) را داشته‌اند* .

بنا بر مطالعات انجام شده در” استون‌هنج”، در نقطه انقلاب تابستانی، یعنی روز 21 ژوئن، خورشید از شمالی‌ترین بخش دایره بیرونی طلوع می‌كند و نخستین اشعه‌های آن درست از میان نعل اسب درونی رد می‌شود. به گفته كارشناسان، بسیار بعید است كه چنین چیزی صرفاً بر اثر تصادف به وجود آمده باشد .

گرد آوری :گروه فرهنگ وهنر سیمرغ.

منابع:/tarikhema.parsiblog.com

omran-semnan.blogfa.com