تزریق وریدی چیست

تزریق داخل وریدی یا تزریق وریدی (IV therapy) به تزریق سرم یا دارو به داخل ورید بیمار گفته می‌شود.

در مقایسه با سایر روش‌های تجویز دارو تزریق داخل وریدی ممکن است به دلایل زیر انجام گیرد:

• نیاز به درمان سریع بیمار (مانند اورژانس‌ها)،
• عدم توانایی تجویز خوراکی مانند بیمار دارای تهوع شدید یا در کما،
• تخریب دارو در اثر روشهای دیگر تجویز مانند اپی نفرین وریدی.

آپوتل چیست

ماده موثر اپوتل پاراستامول (استامینوفن) است که دارای خاصیت ضد درد و ضد تب می باشد.

اپوتل برای کنترل کوتاه مدت درد خفیف، خصوصا پس از اعمال جراحی به کار می رود.

این دارو همچنین برای کنترل کوتاه مدت تب، زمانی که تجویز وریدی از نظر بالینی متقاعد کننده است،

در موارد اورژانس برای کنترل درد، هیپرترمی یا زمانی که سایر راههای مصرف ممکن نیست، به کار می رود.

تجویز این دارو برای پیشگیری از مشکلات التهابی محیطی و کاهش تب همراه با تعدیل سطح حرارت و دما، انجام  می شود.

تجویز دارو و مصرف آن، به طور کامل تحت نظر پزشک متخصص صورت می گیرد.

مصرف آپوتل در بزرگسالان با توجه به وزن آن ها در نظر گرفته می شود و معمولا مصرف آن، چهار بار در روز است.

برای مصرف های تزریقی هم معمولا این دارو را با محلول کلرید سدیم ترکیب و رقیق می کنند.

مصرف این دارو در کودکان تنها در بیمارستان صورت می گیرد که برای کاهش علائم درد در بیماری های خاص صورت می گیرد.

مصرف آپونل در نوزادان و کودکان کمتر از ده کیلوگرم، با توجه به وزن نوزاد و نوبت مصرفی آن، طبق دستور پزشک انجام می شود.

با توجه به عوارض و مشکلات احتمالی این دارو ، مصرف آن در همه افراد و بدون تجویز پزشک، توصیه نمی شود و این دارو در اورژانس ها و بیمارستان ها برای بیمار تجویز و اعمال می شود.

افرادی که مبتلا به بیماری های کبدی و کلیوی شدید هستند، ممکن است با مصرف خودسرانه آپوتل دچار مشکلات حادی شوند و در صورت تزریق این دارو باید تزریق توسط مراقب بهداشتی تایید و انجام شود.

نحوه مصرف آپوتل

مصرف قرص آپوتل باید تحت نظر و دستورالعمل پزشک صورت گرفته و دوز مصرفی آن به طور خودسرانه تغییر پیدا نکند.

در صورت مصرف تزریقی و وریدی، این دارو را معمولا با محلول، کمی رقیق و سبک تر می کنند.

این دارو معمولا برای رفع درد و تب تجویز شده و مخصوصا پس از انجام عمل های جراحی تجویز شده و طریقه مصرف آن هم با دستورالعمل پزشک صورت می گیرد.

مورفین چیست

داروی مورفین یک داروی ضد درد قوی اما مخدر است.

آمپول مورفین در دردهای شدید مانند درد ناشی از سکته قلبی تزریق می شود و نحوه تزریق مورفین با توجه به میزان درد به صورت زیر پوستی، عضلانی و وریدی انجام می شود.

اعتیاد به مورفین بعد از چند بار تزریق مورفین ایجاد می شود.

اما بعد از قطع آن نشانه های محرومیت از مورفین به تدریج طی 7 تا 10 روز فروکش می کند.

آمپول مورفین برای تسکین دردهای شدید تزریق می شود.

آمپول مورفین در بالغین: دوز مورفین، 4 تا 15 میلی گرم به صورت زیر جلدی یا عضلانی

آمپول مورفین در کودکان: در کودکان دوز مورفین بر اساس وزن کودک محاسبه می شود،

نکات با اهمیت در مصرف مورفین

مورفین بسیار اعتیادآور است و اگر بیماری 2 تا 3 بار مورفین تزریق کند، اعتیاد به مورفین ایجاد می شود.

علائم اعتیاد به مورفین نیاز فیزیکی و روانی شدید به ادامه مصرف مورفین است.

علائم اعتیاد به مورفین و محرومیت از آن 6 تا 8 ساعت بعد از قطع دارو شروع شده طی 36 تا 72 ساعت به حداکثر رسیده و سپس به تدریج طی 7 تا 10 روز فروکش می کند.

افزایش سطح آمیلاز و لیپاز سرم حین مصرف مورفین فسفات باید مورد توجه باشد.

منع مصرف مورفین شامل

• حساسیت شدید به مورفین
• آسم حاد برونشیال یا انسداد مجاری هوایی فوقانی
• اختلالات صفراوی

مقایسه تاثیر استامینوفن وریدی و مورفین وریدی

بر اساس یافته های مطالعه حاضر، داروی مورفین در مقایسه با استامینوفن کارایی بیشتری در کاهش شدت درد بیماران طی 30 دقیقه را دارد.

این مطالعه، با هدف بررسی اثر ضد دردی استامینوفن وریدی در مقایسه با مورفین وریدی در بیماران دچار شکستگی ساق پا و ساعد دست انجام شد.

 این مطالعه، یک مطالعه کارآزمایی دو سو کور بود که بر روی بیماران 65-15 ساله‌ی مبتلا به شکستگی ساق پا و ساعد دست با درد متوسط تا شدید (نمره‌ی VAS یا Visual analog scale بیشتر از 4) انجام شد.

بیماران به دو گروه تقسیم شدند.

در گروه اول، استامینوفن با دوز 1 گرم و در گروه دوم مورفین با دوز 1/0 میلی‌گرم در هر کیلوگرم در 100 میلی‌لیتر نرمال سالین تزریق شد.

بعد از 30 دقیقه، درد بیماران با استفاده از مقیاس آنالوگ اندازه‌گیری شد.عواض جانبی دارو نیز ثبت گردید.

 55 بیمار وارد مطالعه شدند.

نمره‌ی درد در مقیاس آنالوگ بین گروهی که استامینوفن دریافت کرده بودند،

با گروهی(گروه دوم ) که مورفین دریافت کرده بودند،

تفاوت معنی‌داری نداشت (140/0 = P)، اما در مورد عوارض جانبی، بین دو گروه تفاوت معنی‌داری وجود داشت (014/0 = P).

نتیجه‌گیری مقایسه تاثیر استامینوفن وریدی و مورفین وریدی

به نظر می‌رسد، استامینوفن وریدی در مقایسه با مورفین وریدی، سطح درمانی مشابه، اما عوارض جانبی کمتری دارد. مطالعات بزرگ‌تری توصیه می‌شود.