فریتین خون
فریتین همانند آهن در بدن نمی باشد. فریتین پروتئینی است که آهن را ذخیره می نماید و هنگام نیاز بدن ، آن را آزاد می کند. فریتین معمولا در سلول های بدن شما زندگی می کند و در واقع در خون نیز جریان دارد. بیشترین غلظت فریتین معمولا در سلول های کبد به نام هپاتوسیت و سیستم ایمنی به نام رتیسولئودوتلیال می باشد. فریتین در سلول های بدن ذخیره می شود تا جایی که نیاز به تولید سلول های قرمز خونی در بدن وجود داشته باشد.
بدن به سلول ها سیگنال آزاد کردن فریتین را می دهد و سپس فریتین به ماده دیگری می چسبد که به آن ترنسفرین می گویند. ترنسفرین یک پروتئین است که با فریتین ترکیب می گردد و آن را به سلول های خونی قرمز جدید ساخته شده در بدن منتقل می نماید. در واقع ترنسفرین همانند یک تاکسی به سمت جایگاه آهن حرکت می کند. از آن جایی که سطح طبیعی آهن در بدن یک فرد سالم بسیار مهم است ، میزان آهن ذخیره شده به اندازه کافی نیز اهمیت بسزایی دارد. اگر فریتین خون کسی به میزان کافی نباشد، میزان ذخیره آهن او نیز به زودی تمام خواهد شد.
فریتین خون
هدف از آزمایش فریتین
این که پی ببرید سطح فریتین موجود در خون کافی است یا خیر ، می تواند سرنخ های مهمی را به پزشک شما بدهد. هر چقدر که فریتین موجود در خون شما بیشتر باشد ، میزان ذخیره شده آن در بدن نیز بیشتر خواهد بود.
سطح پایین فریتین
ممکن است پزشک در صورت مشاهده علائم ذیل تشخیص دهد که شما به کمبود فریتین دچار می باشید:
- خستگی غیر منتظره
- سرگیجه
- سردرد مزمن
- ضعف غیر منتظره
- زنگ زدن گوش
- کلافگی
- پا درد
- تنگی نفس
سطح بالای فریتین
سطح بالای فریتین نیز آسیب زا است که با علائم ذیل همراه می باشد:
- دل درد
- درد در قفسه سینه یا قلب درد
- ضعف غیر منتظره
- درد مفصلی
- خستگی غیر منتظره
سطح فریتین در بدن همچنین می تواند بر اثر آسیب دیدگی ارگان هایی از جمله کبد نیز باشد.
این تست جهت نشان دادن سلامت کلی بدن مخصوصا وضعیت های مربوط به آهن به کار می رود که کمی یا زیادی بیش از اندازه آهن در خون را نشان می دهد.
هدف از آزمایش فریتین
نحوه انجام تست فریتین
تست فریتین فقط به میزان کمی از خون نیاز دارد تا بتواند سطح دقیق فریتین را تشخیص دهد. در برخی از موارد پزشک از شما می خواهد که حداقل 12 ساعت قبل از این تست ، هیچ غذایی نخورید زیرا زمانی که چیزی نخورده باشید، تست شما دقیق تر خواهد بود. در این شرایط یک بند را دور بازوی شما می بندند تا رگ هایتان قابل مشاهده شوند .
پس از این که پوست شما را پاکسازی می کند ، یک سوزن کوچک را درون رگ می کند تا نمونه خون بگیرد. این نمونه جهت بررسی به لابراتور ارسال می گردد.
تست خون فریتین اول از همه برای ارزیابی سطح نرمال فریتین به کار می رود که این سطح نرمال بین:
- 20 الی 500 نانوگرم در هر میلی لیتر خون در مردان
- 20 الی 200 نانوگرم در هر میلی لیتر خون از زنان
- کودکان 6 ماهه تا 15 ساله بین 7 الی 140 نانوگرم در هر میلی لیتر از خون
- نوزادان بین 1 تا 5 ماهه بین 50 الی 200 نانوگرم در هر میلی لیتر خون
- نوزادان تازه متولد شده بین 25 الی 200 نانوگرم در هر میلی لیتر از خون می باشد.
البته که تمامی لابراتورها سطح یکسانی از فریتین را در خون نشان نمی دهند.
آن ها رنج های استانداردی دارند ، ولی ارزش کاری هر لابراتور با دیگری متفاوت خواهد بود و در نتیجه همیشه می بایست از پزشک خود در خصوص رنج نرمال آزمایشگاه هنگام تعیین سطح نرمال فریتین، کم یا زیاد آن سوال نمایید.
نحوه انجام تست فریتین
علل پایین بودن فریتین خون
هنگامی که میزان فریتین از سطح طبیعی خود کم تر باشد ، احتمالا با کمبود آهن روبرو می باشید و به احتمال زیاد آهن کافی در رژیم غذایی شما وجود ندارد. یکی دیگر از وضعیت های موثر در کاهش فریتین ، کم خونی است که هنگام کمبود سلول های خونی نیز رخ می دهد.
وضعیت های دیگر شامل موارد زیر است:
- خون ریزی زیاد در قاعدگی
- وضعیت های دل درد تاثیرگذار در جذب معده
- خون ریزی داخلی
- علل زیاد بودن فریتین
سایر وضعیت های موثر بر زیاد بودن فریتین شامل موارد ذیل می باشد:
- بیماری های روماتیسمی
- تیروئید پرکار
- دیابت نوع دو
- سرطان
- لیمفوما هودکین
- انتقال خون زیاد
- سمی بودن آهن
- بیماری کبد، مثل هپاتیت سی مزمن
- سندروم پای بیقرار
- فیبروم یا پولیپ
هنگامی که بدن شما دچار التهاب می شود ، سطح فریتین خون بالا می رود و به همین علت است که سطح فریتین در افراد مبتلا به بیماری های کبدی یا افراد مبتلا به سرطان بالاست. به طور مثال سلول های کبد فریتین ذخیره می کنند. هنگامی که کبد فرد آسیب می بیند ، فریتین درون سلول ها شروع به نشت کردن می کند و پزشک در این شرایط سطح بالاتری از فریتین نسبت به سطح نرمال انتظار دارد. رایج ترین دلایل سطوح فریتین ارزیابی شده ، چاقی ، التهاب و مصرف روزانه الکل می باشد. علت های رایج تر نیز به ژنتیک مربوط می باشد.
اگر تست فریتین نشان دهنده افزایش آن در بدن باشد ، پزشک از شما آزمایش های دیگر نیز می گیرد تا سطح آهنتان مشخص شود.
