هدف این مطالعه بررسی تاثیرات روغن آفتابگردان، سلنیوم و ویتامین E بر جیره های غذایی گاو و تاثیر آن بر روی شیر گاو و پارامتر های خون افراد استفاده کننده بود.

دلایل مطالعه:
امروزه مردم به طور جدی از اثرات اکسیدان ها بر سلامتی ابراز نگرانی کرده و به دنبال راهی برای پیشگیری و غلبه بر پیری و بیماری هایی از قبیل سرطان و ناراحتی های قلبی اند. دو دسته آنتی اکسیدان مهم و طبیعی که در این مورد موثر شناخته شده اند، ویتامین E و سلنیوم اند. نقاط متعددی از جهان و از جمله برزیل با کمبود سلنیوم مواجه بوده و ضروری ست که این ماده به جیره غذایی افزوده شود. به دلیل بالا بودن ارزش غذایی شیر، با افزودن این ترکیبات به شیر میتوان مشکلات ناشی از این کمبود را مرتفع ساخت.

شرح آزمایش:
بیست و چهار گاو نژاد جرسی در چهار تیمار طبقه بندی شدند:
تیمار 1) شاهد
تیمار 2) افزودن روزانه 2.5 میلی گرم سلنیوم + 1000 واحد ویتامین E در روز به ماده خشک جیره
تیمار 3) افزودن روزانه 3 درصد رو غن آفتابگردان به ماده خشک جیره
تیمار 4) افزودن روزانه 2.5 میلی گرم سلنیوم + 1000 واحد ویتامین E در روز به ماده خشک جیره + افزودن 3 درصد روغن آفتابگردان به ماده خشک جیره

این دوره تحقیقاتی دوازده هفته به طول انجامید (به علاوه چهارده روز جهت سازگاری یافتن با جیره)
گاو ها دو بار در روز شیردوشی می شدند و هر هفته فاکتور های چربی، پروتئین، لاکتوز و کل ماده خشک محاسبه و آنالیز می شد. همچنین در هفته 0، 4 و 12 سرم خون گاوها از نظر سطح ویتامین E و سلنیوم بررسی گشت.
شیر گاو های تحت تیمار و جمع آوری شده، مورد تغذیه کودکان یک مدرسه ابتدایی قرار گرفت (روزانه 500 میلی لیتر) و در طی این سه ماه از این کودکان نمونه خون گرفته و سطح سلنیوم و ویتامین E نمونه ها بررسی شد.

بحث و بررسی:
بر طبق نتایج آزمایش ها افزودن مکمل روغن باعث کاهش چربی شیر گردید و این تیمار تاثیری بر پروتئین شیر و لاکتوز و کل ماده خشک نداشت.
سطح سلنیوم شیر در گاو هایی که مکمل سلنیوم دریافت کرده بودند بیشتر بود. (0.038 میلی گرم بر لیتر برای گروه شاهد و 0.115 میلی گرم بر لیتر برای گروه دریافت کننده مکمل روغن و سلنیوم)
ویتامین E در نمونه خون گروه دریافت کننده مکمل ویتامین E افزایش داشته است. برای گروه شاهد سطح آن 4.93 میلی گرم بر لیتر و برای گروه دریافت کننده مکمل روغن و آنتی اکسیدان 6.58 میلی گرم بر لیتر بود.
سرم خون کودکانی که از شیر گاو های گیرنده مکمل سلنیوم تغذیه کرده بودند از سطح سلنیوم بیشتری تا 28 و 84 روزگی برخوردار بود. (0.045 میلی گرم بر لیتر برای گروه شاهد و 0.118 میلی گرم بر لیتر پس از 24 روز)
کودکانی که از شیر گاو های مکمل ویتامین E استفاده کرده بودند نیز در نمونه گیری سرم خون سطح ویتامین E بیشتری داشتند. (10.2 میلی گرم بر لیتر برای گروه دریافت کننده مکمل روغن + ویتامین E و 5.96 میلی گرم بر لیتر برای گروه شاهد تا 28 روزگی)

نتیجه گیری:
بر طبق نتایج، روغن آفتابگردان در جیره گاو سبب کاهش چربی شیر گشته، سلنیوم و ویتامین E در جیره غذایی گاو سبب افزایش ویتامین E و سلنیوم در سرم خون گاو و سلنیوم شیر گردید. همچنین جیره های غنی شده با سلنیوم و ویتامین E سبب افزایش سطح مواد مغذی با اهمیت در بدن کودکان گردید.

منابع

21st AnnualIFAMA World ForumandSymposium-Frankfurt 2011ES: LICHTENSTEIN, A.H. et al. Influence of hydrogenated fat and butter CVD risk factors: remnant-like particles, glucose and insulin, blood pressure and C-reactive protein. Atherosclerosis, Clare, v.171, n.1, p. 97-107, 2003. MAIHARA, V.A.; GONZAGA, I.B.; SILVA, V.L. Daily dietary selenium intake of selected populations group. Journal of radioanalyticaland nuclear chemistry, v. 259, p. 465-468, 2004.

مترجم: میترا مزینانی – دانشجوی کارشناسی علوم دامی
انتشار یافته در دو ماهنامه دام شیر – چاپ آذر و دی

استفاده از این مطلب، با ذکر منبع و نام مترجم (میترا مزینانی) مجاز است.