در تزريق عضلاني ، دارو وارد عمق عضله مي شود. در اين نوع تزريق مي توان حداكثر 5 ميلي ليتر دارو تزريق كرد. از آنجايي كه بافت عضلاني اعصاب حسي كمي دارد ، تجويز داروهاي تحريك كننده به صورت عضلاني درد كمتري ايجاد مي كند.
انديكاسيون هاي تزريق عضلاني :
• جذب سريع دارو
• داروهايي كه نمي توان به صورت وريدي تزريق كرد
• تجويز داروهايي كه با آنزيم هاي گوارشي ايجاد تداخل مي كنند
• اختلالات انعقادي
• ادم يا ورم اندام ها يا محل تزريق
• شوك
• مصرف داروهاي ترومبوليتيك
• بيماري هاي انسدادي عروق محيطي
• سكته قلبي يا MI
اصول كار :
قبل از شروع به كار وسايل مورد نياز خود را آماده كنيد تا در حين كار به مشكلي برنخوريد. وسايل مورد نياز شامل سرنگ و سرسوزن ، دارويي كه قرار است تزريق شود ، پنبه الكلي ، دستكش يك بار مصرف و رسيور
طول سوزن به عمق تزريق ، جثه بيمار ، مقدار چربي زير پوست پوشاننده محلي كه قرار است تزريق صورت گيرد و غلظت محلول بستگي دارد. ( براي تزريق سوسپانسيون ها و محلول هاي غليظ از سرسوزن هاي بزرگتر استفاده ميشود )
انتخاب محل تزريق :
انتخاب محل تزريق بستگي به وضعيت بيمار و هدف تزريق دارد. محل تزريق نبايستي ادماتو ، ملتهب ، داراي خال گوشتي ، علائم مادرزادي و ضايعات ديگر باشد.
كف دست خود را روي تروكانتر بزرگ استخوان ران قرار دهيد ، به طوري كه انگشت شست به طرف كشاله ران و ساير انگشتان به صورت كاملا باز از هم به طرف بالا قرار گيرند به طوري كه انگشت اشاره روي خار خاصره قدامي – فوقاني استخوان ايلياك قرار گيرد. محل تزريق در ناحيه است كه بين انشگت شست و اشاره قرار مي گيرد.
خار فوقاني – خلفي ايلياك را به وسيله خطي به تروكانتر بزرگ استخوان ران وصل كنيد ، محل دورسوگلوتئال در سمت طرفي و فوقاني قسمت وسط اين خط قرار مي گيرد. روش ديگر اين است كه ناحيه گلوتئال را به چهار قسمت تقسيم كنيد و سپس در ربع فوقاني خارجي در حدود 5-7 سانتي متر پايين تر از ستيغ ايلياك تزريق كنيد. در اين روش تزريق در داخل عضلات گلوتئال ( گلوتئوس مينيموس ، مديوس و گوشه فوقاني خارجي عضله گلوتئوس ماكسيموس ) انجام مي شود.
نكته : براي تزريق عضلاني در كودكان به اين نكته توجه كنيد كه حتما يك سال از به راه افتادن كودك گذشته باشد.
بهترين محل براي ترزيق در اين عضله قسمت مياني طرفي ران است. اين عضله مناسب ترين محل براي تزريق در كودكان و نوزادان است ، زيرا نسبت به ساير عضلات تكامل يافته تر است و در عين حال عروق و اعصاب بزرگ نيز ندارد.
نكته : در نوزادان گاهي از عضله ركتوس فموريس استفاده مي شود كه در بزرگسالان استفاده از آن ممنوع است.
از عضله دلتوئيد براي تزريق با حجم حداكثر 2 ميلي متر استفاده مي شود. تزريق در 2.5 تا 5 سانتي متر ( حدودا 2 يا 3 انگشت ) پايين تر از زائده آكروميون انجام مي شود.