امام علی علیه السلام می فرمایند: “علم بدون عمل، وبال و مزاحمت، و عمل بدون علم نیز گمراهی و انحراف است”.

واژه دانشجو، به اندازه کرامت و تقدسش، وسیع و پردامنه است. آن قدر پر افق که هرگاه به هر سوی کرانه اش انگشتی اشاره بریم، نسیمی تازه از معنا می یابیم.

دانشجویی یک مقطع نیست.
دانشجویی تنها عنوانی برای ورود به یک طبقه اجتماعی در جامعه نیست.
دانشجویی زمان برنمی دارد.
دانشجویی یک مکتب است.
آنچه امروزه در اعتلای فرهنگ آموزشی کشور بدان نیازمندیم، تغییر دو معنای «مقطع تحصیلی» و «فارغ التحصیلی» است.
فراغت از تحصیل یا پیمودن مقاطع خاصی از آموزش در فرهنگ جامعه مولد علم، صد البته بی معناست.

نتیجه آنکه، مراسم هایی که با عنوان جشن های فارغ التحصیلی برگزار می شود، به اشتباه، سرخوشیِ کاذبی را میان مخاطبانش ترویج می کند. در حالی که حرکت با جامعه علمی جهان، یک لحظه فراغت را تاب نخواهد آورد و نیازمند تلاش های شبانه روزی همه دانش دوستان کشور است.

دانشجو به عنوان قشر باسواد و فرهنگی جامعه، افزون بر شخصیت اجتماعی خود، الگوی رفتار و تفکر دیگران است. برخی در این عرصه چنان چشم گیر بوده اند که حتی پس از پیمودن مدارج و موقعیت های عالی مختلف، همچنان دوره دانشجویی آنان الگوبردار است. برای نمونه، می توانید به خاطره های دانشجویی دکتر مصطفی چمران رجوع کنید.

دانشجو در دنیای امروز

برای کسی که به تحصیل اشتغال دارد، در صورتی می توان آینده ای درخشان پیش بینی کرد که همه ساعات و دقایق زندگی اش برنامه داشته باشد; برای مثال بداند فردا صبح، بعدازظهر و شب کجا و مشغول انجام چه کاری خواهد بود. او باید درس های خود را به طور روزانه و هفتگی بخواند و حتی پیش مطالعه داشته باشد تا چنانچه برخی مباحث برایش پیچیده و مبهم بود، اشکال هایش را با پرسش از استاد و مباحثه باهمکلاسی های خوش فکر برطرف کند. این کار سبب می شود همه نکات درس را به طور عمیق بفهمد و هنگام امتحانات بامروری مجدد، بدون هیچ گونه اضطراب و فشار روحی، پاسخگوی پرسش ها باشد. علاوه بر اینها می تواند از تالار گفتگوی سایت دانشجو جهت مطرح کردن سوالات و رفع اشکالات خود توسط هزاران کاربر عضو سایت استفاده کند.

دانشجو باید، هنگام برنامه ریزی، به این نکته توجه داشته باشد که اصل برنامه ریزی و تعیین وقت برای انجام کارها سازنده است . برای لحظات و دقایق عمر هم باید برنامه داشت; اما سختگیری زیاد درست نیست . دانشجو نباید، چنانچه در عمل صددرصد موفق نبود، خود را ملامت کند; چرا که شاگرد اول ها و برجستگان علمی هم هیچ گاه صددرصد موفق نیستند . امام علی (ع) می فرماید: «عرفت الله بفسخ العزائم; ⁽¹⁾ از این که در بسیاری موارد کارها برخلاف تصمیم قبلی انجام می شود، خدا را شناختم .» یعنی ما همه کاره دنیا نیستیم و تنهامدیریت بخشی از امور در دست ما است . بنابراین، اگر دانش آموز یا دانشجویی حدود 70 درصد برنامه هایش جامه عمل پوشید، باید خرسند باشد و خود را موفق به شمار آورد .

موضوعات درسی متفاوتند . برخی بسیار مهم می نمایند وبرخی کم تر اهمیت دارند; برای مثال مباحث اعتقادی بسیار مهم است; چون انسانی که عقاید درست نداشته باشد، انگیزه اش برای کارهای بزرگ کم تر است . چهره های موفق جهان معمولا از جهان بینی و اعتقادات معقول بهره می برند و خداشناسند . همه خداشناسان در برابر خداوند احساس تکلیف می کنند و این موجب کار و تلاش پیوسته آن ها می شود . پس ضرورت دارد در این گستره به کتاب های درسی اکتفا نشود و آثار اسلام شناسان برجسته مورد مطالعه قرار گیرد .

از جمله درس هایی که اهمیت بیش تر دارد، زبان فارسی و عربی و انگلیسی است هر چه دانشجو برای بهتر آ موختن زبان تلاش کند، زیاده روی و اسراف نکرده است . برای ما ایرانیان آموختن زبان فارسی و آیین نگارش در درجه اول اهمیت قرار دارد . باید آداب صحیح گفتن و نوشتن را با تمرین های مکرر بیاموزیم . از سوی دیگر، چون بیش از 60 درصد واژگان مورد استفاده در فارسی امروز عربی است، یادگیری قواعد صرف و نحو عربی ضرورت دارد . برای کسب مهارت در نویسندگی و سخنرانی باید آثار نویسندگان برجسته قدیم مانند سعدی، حافظ و مولوی و معاصر مانند جواد فاضل، دکتر سید جعفر شهیدی، محمد رضا حکیمی، جواد محدثی پیوسته مطالعه شود . دانشجو باید سعی کند حداقل هفته ای یک بار قلم به دست گیرد و درباره موضوعات مورد علاقه خود بنویسد .

اگر هنگام یادداشت برداری و خلاصه نویسی نکات نگارشی را به دقت رعایت کند، پس از چند سال می تواند اندیشه های خویش را به راحتی به دیگران انتقال دهد .

به دلیل پیشرفت های شگرف دنیای غرب در زمینه های علمی و ضرورت بهره گیری از دانش و تجربه آن ها، بر دانشجو لازم ست حداقل یک یا دو زبان خارجی را چنان بیاموزد که به راحتی از منابع علمی آن ها استفاده کند، از سخنرانی های علمی شان بهره برد و به زبان آن ها سخنرانی کند .

به دست آوردن چنین توانایی هایی نیازمند کار مستمر ده ساله، حداقل روزی دو ساعت یا چهارساله روزی پنج ساعت یا دو ساله روزی ده ساعت است . پس دانشجو باید کارش را از هم ا کنون شروع کند که فردا دیر است .

آشنایی باکامپیوتر نیز در دنیای امروز ضرورت دارد . باید با حوصله، فنون و دانش بهره گیری از آن را فرا گرفت; ولی اهمیت آن هرگز به اندازه زبان خارجی نیست .

هر کس به همه آن چه در این نوشتار آمده جامه عمل پوشد، می تواند به آینده خودامیدوار باشد . چنین فردی هرگز نباید نگران اشتغال و تامین زندگی خودباشد; چرا که پس از فراغت از تحصیلات رسمی دانشگاه یا حوزه جوانی خام و ناتوان نیست; جوانی پرشور و کار آفرین است که به دلیل کثرت مطالعه، راه درست زندگی را می داند.

به مناسبت روز دانشجو صفحه ای طراحی کردیم شامل توصیه های مقام معظم رهبری به دانشجویان عزیز که می توانید از طریق این لینک آن را مشاهده نمایید:
ویژه نامه روز دانشجو