معرفي رشته بيوتكنولوژي ( ناپيوسته ) در مقاطع كارشناسي ،‌كارشناسي ارشد و دكتراي تخصصي

معرفي رشته بيوتكنولوژي ( ناپيوسته ) در مقاطع كارشناسي ،‌كارشناسي ارشد و دكتراي تخصصي

همراه با واحد هاي درسي
سلام به همه ي دانشجوهاي زيست شناسي

ميخوام يه كمي اطلاعات جديد بهتون بدم راجع به رشته ي بيوتكنولوژي

—————————————————————–

مقطع كارشناسي

اول اينكه اين رشته تحت عنوان رشته ي بيوتكنولوژي در ابتدا فقط توسط دانشگاه تهران و اون هم در مقطع دكتراي پيوسته ارائه ميشد و دانشجوهايش رو هم از بين نخبگان كنكور سراسري انتخاب ميكرد ولي اگه اشتباه نكنم از سال 83-84 به بعد در مقطع كارشناسي تحت عنوان زيست شناسي سلولي مولكولي با گرايش بيوتكنولوژي در دو دانشگاه شاهد و الزهرا ارائه شد كه از سالهاي بعد به تعداد دانشگاه هاي اراده دهنده ي اين رشته اضافه شد ، در دفترچه كنكور سال 89 ، چهار دانشگاه ((الزهرا – شاهد – كاشان – كردستان)) در مقطع كارشناسي اين رشته دانشجو ميپذيرفتند
و البته جديدا اين رشته در مقطع كارشناسي تحت عنوان مهندسي كشاورزي – ( زيست فن آوري كشاورزي ) در دانشگاه صنعتي اصفهان هم ارائه ميشه در حالي كه قبلا اين رشته در مقاطع بالاتر ارائه ميشد و در مقطع ليسانس وجود نداشت!!!

دروس ارائه شده براي اين رشته عينا مثل دروس سلولي مولكولي ميمونه و فقط در 17 واحد با ساير گرايشهاي سلولي مولكولي متفاوت هستش البته اين رو هم بگم كه در دانشگاه هاي مختلف با اندكي تفاوت ارائه ميشه
مثلا دانشگاه شاهد دروس : رياضي 1 – رياضي 2- فيزيك 1 – فيزيك 2 – شيمي 1 – شيمي 2- شيمي آلي 1 – شيمي آلي 2 رو ارائه ميده كه هر كدوم به تنهايي سه واحد هستن ولي دانشگاه الزهرا به جاي اينها رياضي عمومي – فيزيك عمومي – شيمي عمومي و شيمي آلي عمومي رو ارائه ميده و واحد هاي باقي مانده رو دروس تخصصي بيوتكنولوژي ارائه ميده
يعني دانشگاه الزهرا به صورت تخصصي تر روي بيوتكنولوژي تاكيد ميكنه ولي دانشگاه شاهد خيلي بيشتر به دروس پايه اي رياضي و فيزيك و شيمي اهميت ميده و دروس پايه اي بيشتري داره

دروس ارائه شده براي رشته ي زيست شناسي سلولي مولكولي گرايش بيوتكنولوژي در دانشگاه شاهد به شرح زير ميباشد:

دروس پايه :

رياضي 1 ( 3 واحد)

رياضي 2 ( 3 واحد)

فيزيك 1 ( 3 واحد)

آزمايشگاه فيزيك 1 ( 1 واحد عملي )

فيزيك 2 ( 3 واحد)

آزمايشگاه فيزيك 2 ( 1 واحد عملي )

شيمي 1 ( 3 واحد )

آزمايشگاه شيمي 1 ( 1 واحد عملي )

شيمي 2 ( 3 واحد)

آزمايشگاه شيمي2( 1 واحد عملي )

دروس تخصصي:

شيمي آلي 1 (2 واحد )

آزمايشگاه شيمي آلي 1 ( 1 واحد عملي )

شيمي آلي 2 ( 2 واحد)

آزمايشگاه شيمي آلي 2 ( 1 واحد عملي )

بيوشيمي 1 ( 3 واحد)

آزمايشگاه بيوشيمي 1 ( 1 واحد عملي )

بيوشيمي 2 (3 واحد)

آزمايشگاه بيوشيمي 2 ( 1 واحد عملي )

آمار زيستي ( 2 واحد)

زيست شناسي سلولي ( 3 واحد)

آزمايشگاه زيست شناسي سلولي ( 1 واحد عملي )

زيست شناسي مولكولي ( 2 واحد)

ژنتيك 1 ( 3 واحد )

آزمايشگاه ژنتيك 1 ( 1 واحد عملي )

ژنتيك 2 ( 3 واحد)

آزمايشگاه ژنتيك 2 ( 1 واحد عملي )

ميكروبيولوژي 1 ( 3 واحد )

آزمايشگاه ميكروبيولوژي1 ( 1 واحد عملي )

ميكروبيولوژي 2 ( 3 واحد)

آزمايشگاه ميكروبيولوژي2 ( 1 واحد عملي )

اكولوژي ( 3 واحد)

ويروس شناسي ( 2 واحد )

تكامل ( 2 واحد )

زيست شناسي گياهي ( 3 واحد )

آزمايشگاه زيست شناسي گياهي ( 1 واحد عملي )

زيست شناسي جانوري ( 4 واحد )

آزمايشگاه زيست شناسي جانوري ( 1 واحد عملي )

فيزيولوژي گياهي( 3 واحد )

آزمايشگاه فيزيو لوژي گياهي ( 1 واحد عملي )

فيزيو لوژي جانوري ( 4 واحد )

آزمايشگاه فيزيو لوژي جانوري( 1 واحد عملي )

بيوفيزيك ( 3 واحد )

بيوشيمي فيزيك ( 3 احد )

زيست شناسي پرتوي ( 2 واحد )

زبان تخصصي ( 2 واحد )

ايمونولوژي ( 2 واحد )

آزمايشگاه ايمونولوژي ( 1 واحد عملي )

دروس انتخابي رشته بيوتكنولوژي :

بيوانفورماتيك 3 واحد

مهندسي ژنتيك 3 واحد

بيوتكنولوژي مولكولي 3 واحد

بيوتكنولوژي گياهي 2 واحد

بيوتكنولوژي جانوري 2 واحد

بيوتكنولوژي ميكروبي 3 واحد

آزمايشگاه بيوتكنولوژي 2 واحد عملي

اين رشته در دانشگاه الزهرا در مقطع كارشناسي به صورت زير ارائه ميشه :

فهرست دروس رشته زیست شناسی سلولی مولکولی گرایش بیوتکنولوژی دانشگاه الزهرا

دروس تخصصی الزامی گرایش بیوتکنولوژی

اصول کشت سلول جانوری 3 واحد نظری-عملی
میکروبیولوژی کاربردی 3 واحد نظری-عملی
مهندسی ژنتیک 2 واحد نظری
بیوشیمی تکمیلی 3 واحد نظری-عملی
بیوتکنولوژی محیطی 2 واحد نظری
کلیات بیوتکنولوژی 3 واحد نظری
کامپیوتر در بیوتکنولوژی 2 واحد نظری-عملی
بیوتکنولوژی گیاهی 2 واحد نظری
جمع کل 20

دروس اختیاری گرایش بیوتکنولوژی ( 6 واحد )
بیوتکنولوژی پزشکی 2 واحد نظری
بیوتکنولوژی جانوری 3 واحد نظری-عملی
بیوتکنولوژی سوخت و معدن 2 واحد نظری-عملی
فناوری فرآیند تخمیر 2 واحد نظری-عملی
مباحث نوین در بیوتکنولوژی 2 واحد نظری
بیوتکنولوژی غذایی دارویی 2 واحد نظری
جمع کل 14

دروس اصلی رشته زیست شناسی سلولی و مولکولی

زیست شناسی مولکولی 2
ویروس شناسی 2
زیست شناسی سلولی 3
آز زیست شناسی سلولی 1
ژنتیک 1 3
آز ژنتیک 1 1
ژنتیک 2 3
آز ژنتیک 2 1
تکامل 2
بیوشیمی فیزیک 3
زیست شناسی پرتوی 2
بیوفیزیک 3
اکولوژی عمومی 3
ایمونولوژی 2
آز ایمونولوژی 1
بیوشیمی 1 3
آ بیوشیمی 1 1
بیوشیمی 2 3
آز بیوشیمی 2 1
میکروبیولوژی 1 3
آز میکروبیولوژی 1 1
میکروبیولوژی 2 3
آز میکروبیولوژی 2 1
زیست شناسی جانوری 4

آز زیست شناسی جانوری 1
زیست شناسی گیاهی 3
آز زیست شناسی گیاهی 1
زبان تخصصی 2
مبانی فیزیولوژی جانوری 4
آز مبانی فیزیولوژی جانوری 1
مبانی فیزیولوژی گیاهی 3
آز مبانی فیزیولوژی گیاهی 1

———————————————————————————-

مقطع كارشناسي ارشد :

اما در مقطع كارشناسي ارشد اين رشته تحت سه گرايش :

1- بيوتكنولوژي – ميكروبي

2- بيوتكنولوژي – پزشكي

3- بيوتكنولوژي كشاورزي

ارائه ميشه
البته بيوتكنولوژي كشاورزي با كنكور كشاورزي هستش و بايد با كشاورزي ها امتحان بدين كه البته براي بچه هاي زيست شناسي قبول شدن توي اين رشته يه كمي سخته چون بايد براي كنكور يه سري دروس تخصصي كشاورزي رو بخونن و خوب شانس قبولي بچه هاي كشاورزي توي اين رشته بيشتره
بيوتكنولوژي ميكروبي امتحانش از طريق امتحان وزارت علوم هستش كه در بهمن ماه برگزار ميشه همون امتحان زيست شناسي هستش
ولي بيوتكنولوژي پزشكي دو راه براي ورود داره ، يكي از طريق دانشگاه تربيت مدرس كه امتحان جداگانه داره و با امتحان وزارت علوم متفاوته ، و يكي هم از طريق كنكور وزارت بهداشت كه در خرداد ماه برگزار ميشه
بيوتكنولوژي پزشكي
براي كنكور وزارت بهداشت براي كارشناسي ارشد بيوتكنولوژي پزشكي ، دروس امتحاني و ضرايب مربوطه به شرح زير ميباشد:
شيمي عمومي (2) – ميكروب شناسي (2) – زيست شناسي سلولي مولكولي (2) – زبان عمومي (3)اين رشته در دانشگاه هاي علوم پزشكي (( ايران – بقيه الله – گلستان – اراك – همدان – قزوين )) با ظرفيت 21 نفر ارائه ميشه

بيوتكنولوژي ميكروبي
بيوتكنولوژي ميكروبي در مقطع كارشناسي ارشد در دانشگاه هاي ((اصفهان – الزهرا – شاهد – فرودوسي مشهد ))ارائه ميشه و ظرفيت اين رشته در مجموع 25 نفر هستش كه 20 نفر روزانه و 5 نفر شبانه پذيرفته ميشه
دروس امتحاني و ضرايب مربوطه به شرح زير ميباشد:
زبان عمومي و تخصصي (2) – زيست شناسي سلولي و مولكولي (1) –بيوشيمي (5/1) – ژنتيك (5/2) – ميكروبيولوژي (5/2) – بيوفيزيك (1)

دروس كارشناسي ارشد رشته ي بيوتكنولوژي ميكروبي اينها هستن:

1) ساختار و عملكرد ماكرومولكولهاي زيستي 2 واحد
2) ژنتيك پروكاريوتها 2 واحد
3) ژنتيك يوكاريوتها 2 واحد
4) مهندسي پروتئين 2 واحد
5) بيوانفورماتيك 2 واحد
6) بيوتكنولوژي فرآيندهاي تخميري 2 واحد

اين 6 درسي كه در بالا بهش اشاره كردم جزو دروس تخصصي الزامي اين رشته هستن
دروس اختياري اين رشته شامل دروس زير ميباشد : ( هر كدام 2 واحد هستن ، براي جلوگيري از تكرار ديگه نمينويسم)

1) آنزيم شناسي
2) زيست شناسي مولكولي پيشرفته
3) پروتئوميكس و ژنوميكس
4) مهندسي بيوشيمي
5) بيوتكنولوژي محيط زيست
6) بيوتكنولوژي دارويي
7) بيوتكنولوژي غذايي
8) بيوتكنولوژي سوخت و معدن
9) مباحث نوين در بيوتكنولوژي

از بين اين دروس اختياري حدودا 4 يا 5 درس ارائه ميشه يعني همه ي اين دروس ارائه نميشن و هر دانشگاه معمولا خودش تصميم ميگيره كه كدوم دروس رو ارائه بده

——————————————————————————————-

مقطع دكتراي تخصصي :

در مقطع دكترا من خودم اطلاعاتم كامل نيست و نميدونم كه اين رشته در مقطع دكترا در وزارت علوم دانشجو ميگيره يا نه ولي در مقطع دكتراي وزارت بهداشت ،‌ رشته ي بيوتكنولوژي پزشكي ارائه ميشه و بيوتكنولوژي دارويي هم فكر ميكنم امتحانش جدا هستش

بيوتكنولوژي پزشكي :

براي دكتراي بيوتكنولوژي پزشكي دروس امتحاني و ضرايب مربوطه به شرح زير ميباشند :
بيوشيمي (2) – ميكروب شناسي (1) – ايمني شناسي (1) – زيست شناسي سلولي مولكولي (3) – ژنتيك (3)
بيوتكنولوژي پزشكي در مقطع دكترا در دانشگاه هاي (( تهران – شهيد بهشتي – انستيتو پاستور ايران – تبريز – بقيه الله – مشهد – سمنان))، ارائه ميشه

بيوتكنولوژي دارويي :

بيوتكنولوژي دارويي فكر ميكنم كه امتحان جداگانه اي داره كه همراه با امتحانات تحصيلات تكميلي بچه هاي داروسازي برگزار ميشه و كلا ربط به داروسازي پيدا ميكنه و تا اونجايي كه من ميدونم در انستيتو پاستور ايران براي اين رشته دانشجو پذيرفته ميشه ولي نميدونم كه آيا همه ساله دانشجو ميگيرن يا هرچند سال يك بار
براي دكتراي بيوتكنولوژي دارويي دروس امتحاني به شرح زير هستند:

ميکروب شناسی 20%
ايمونولوژی 20%
بيوشيمی و بيولوژی ملکولی 30%
بيوتکنولوژی 30%

واحد هاي درسي دوره ي دكتراي تخصصي بيوتكنولوژي دارويي رو براي علاقه مندان در زير آورده ام ( همگي 2 واحدي هستند)

1) ژنتيك مولكولي پيشرفته
2) بيوشيمي پيشرفته
3) ايمونولوژي پيشرفته
4) كشت سلولهاي حيواني و گياهي
5) بيوتكنولوژي توليد متابوليت هاي اوليه و ثانويه
6) فرآيند هاي بيوتكنولوژي
7) مهندسي ژنتيك
8) مهندسي ژنتيك پيشرفته
9) كنترل كيفي فراورده هاي زيستي
10) فرمولاسيون داروهاي پروتئيني
11) شيمي پروتئين ها

البته يك درس تك واحدي جبراني هم وجود داره تحت عنوان ” سيستم هاي اطلاع رساني پزشكي ” براي كساني كه قبلا اين واحد رو نگذروندن

——————————————————————————————–

دوستان عزيز اميدوارم اطلاعاتم به دردتون بخوره ، البته ممكنه يه نكاتي رو جا انداخته باشم ولي اگه در رابطه با اين رشته سوالي بود ،‌درخدمتتونم …..

راستش من خودم دانشجو هستم و وارد بازار كار نشدم ، توي اينترنت هم كه خيلي راجع به كار اين رشته توضيح داده نشده ،‌تنها اطلاعاتي كه دارم مربوط ميشه به سوالاتي كه از اساتيد يا هم رشته اي هاي مقاطع بالاترم پرسيدم…
در مورد كارهاي تحقيقاتي بيوتكنولوژي ميتونم بگم در مورد بيوتكنولوژي ميكروبي هم ميتوني كارهاي مولكولي انجام بدهي و هم كارهاي ميكروبي
من خودم ترجيحا به كارهاي مولكولي علاقه دارم
كارهاي مولكولي مثل كلون كردن يك ژن در داخل باكتري هستش
يعني يك ژن از يك باكتري ، ويروس يا موجودات ديگه بگيري و اون رو وارد باكتري مورد نظرت بكني و وقتي اون باكتري رشد و تقسيم ميشه ، ژني كه وارد باكتري كردي هم تقسيم ميشه و تعدادش زياد ميشه و محصول پروتئيني اون ژن هم به مقدار زياد توليد ميشه
يكي از كارهايي كه ميكنن توليد داروها در باكتري ها هستن ، يعني ژن پروتئين هايي رو كه خاصيت دارويي دارن وارد باكتري ها ميكنن و باكتري در مقياس صنعتي اون پروتئين رو توليد ميكنن
يكي ديگه از كارهايي كه ميكنن توليد واكسن توسط باكتري هاست :
مثلا يك ميكروارگانيسمي هست كه يك سمي رو توليد ميكنه كه در انسان باعث ايجاد بيماري ميشه ،‌ اين سم يك پروتئيني هستش كه بعضي از دومين هاي اون در ايجاد پاسخ ايمني نقش داره ،‌يعني كل پروتئين باعث تحريك سيستم ايمني نميشه ، بلكه مثلا دو يا سه قسمت كوچك از اون پروتئين باعث القاي سيستم ايمني ميشه ،‌بيوتكنولوژيست ها ميان اون دومين ها رو شناسايي ميكنن و ژن مربوط به اون قسمت ها رو به هم ميچسبونن و وارد باكتري ميكنن ،‌در نهايت محصولي كه توسط باكتري توليد ميشه ، كل پروتئين نيست بلكه فقط شامل اون قسمتهايي از پروتئين هستش كه در القاي پاسخ سيستم ايمني نقش داره يا بهتره بگم ايمونوژن هست و حالا اين محصول توليد شده رو به عنوان واكسن وارد بدن انسان ( يا هر موجود زنده ديگه ) ميكنن ، اين محصول به دليل اينكه فقط شامل قسمت هاي ايمونوژن هستش ، خاصيت سمي نداره و باعث بيماري نميشه ، بلكه فقط سيستم ايمني رو تحريك ميكنه تا اگه يه زماني فرد توسط ميكروارگانيسم مورد نظر آلوده شد، قادر به پاسخگويي و ايمني در برابر سم توليد شده توسط اون ميكروارگانيسم رو داشته باشه
يا مثلا يك كار ديگه كه ميكنن توليد پروتئين هاي كايمر هستش ، پروتئين كايمر پروتئيني هستش كه حاصل به هم چسبيدن قسمت هاي مختلق از پروتئين هاي مختلف هستش
مثلا فرض ميكنيم كه دو باكتري دو تا سم متفاوت توليد ميكنن ،‌بيوتكنولوژيست ها به جاي اينكه بيان براي هر كدوم از اين سم ها ،‌يك واكسن درست كنن ، ميان و قسمت هاي ايمونوژن هر دوي اين سم ها رو به هم ديگه ميچسبونن و براي هر دوي اين سم ها يك واكسن توليد ميكنن ،‌يعني يك پروتئيني توليد ميكنن كه هم حاوي قسمت هاي ايمونوژن سم شماره 1 هست و هم شامل قسمت هاي ايمونوژن سم شماره 2 هست ، يعني اين پروتئين كايمر ميتونه به طور هم زمان باعث مصونيت عليه دو نوع سم مختلف بشه

خلاصه وسعت كارهاي تحقيقاتي زياد هستش بستگي داره كه خودت به چه كارهايي علاقه داشته باشي ………..

در رابطه با كار اين رشته كه ميتونم بگم فارغ التحصيلان اين رشته اكثرا در مراكز تحقيقاتي ميتونن مشغول به كار بشن و كارشون تحقيقاتي هستش … يعني روي يك سري از طرح ها كار ميكنن يا اگه خودشون ايده داشته باشن ميتونن روي ايده هاشون كار بكنن
خيلي از مراكز تحقيقاتي مثل مركز تحقيقاتي نفت اونها رو ميگيره البته اين رو هم بگم كه ظرفيت خيلي محدوده و شايد هر مركز تحقيقاتي 1 يا 2 نفر بيوتكنولوژي بگيره و تازه هر سال هم اينكار رو نميكنه ….. شنيدم كه توي كارخانه هايي هم كه از ميكروارگانيسم ها استفاده ميكنن براي توليد محصولات تخميري ، افراد بيوتكنولوژيست ميتونن مشغول به كار بشن و كارشون در رابطه با بهينه سازي محيط كشت و تخمين مقدار محصول باكتري و …. هستش
يك سري شركت هاي توليد آنزيم ( شركت هاي خصوصي ) كه كارشون توليد آنزيم در مقياس صنعتي توسط ميكروارگانيسم ها هستش ،‌ بيوتكنولوژيست هم ميگيرن
ولي دقت كنين كه اولا در مورد كليه ي گرايش هاي زيست شناسي اينجور نيست كه كار فراوون باشه و وقتي فارغ التحصيل شدي كار برات فراهم باشه ،‌بايد خيلي دنبال كار بگردي و البته بايد سابقه كار داشته باشي يعني با خيلي از مراكز همكاري كرده باشي و كار هاي تحقيقاتي زياد كرده باشي و خلاصه چند تا مقاله چاپ كرده باشي…. به نظر من بهتره قبل از اينكه دنبال كار با حقوق بگردي ، بري و در بعضي از مراكز كارآموزي كني و روي چند پروژه كار كني و بعد از اينكه تجربه ي كاري زيادي به دست آوردي دنبال كار بگردي چون معمولا بدون پارتي كار براي تازه وارد ها وجود نداره !!!!
كار بيوتكنولوژيست ها هم خيلي جدا از كار ساير زيست شناسي ها نيست و كلا ساير بچه هاي بيولوژي هم ميتونن وارد بشن و كلا همه ي رشته هاي زيست شناسي همينه
وقتي از اساتيد ميپرسم كلا ميگن در نهايت فرق چنداني بين گرايش هاي مختلف زيست وجود نداره و مثلا بيوتكنولوژي و ژنتيك و ميكروبيولوژي شبيه هم هستن و تفاوت اندكي دارن